Αυτονομία ή βαρβαρότητα: Η εισαγωγή σε μία προσθήκη για μια θεωρία της Ήττας, aka Ποιος ηττήθηκε ρε;

1

Λέω σήμερα να μη γκρινιάξω, έτσι για αλλαγή.
Έχουμε όμως και κάποιους πραγματικά καλούς λόγους για να είμαστε αισιόδοξοι, χωρίς να είμαστε «στην κοζμάρα μας.»
Ας τα πάρουμε από την αρχή.
Ένα εξοργιστικό πράγμα που κυκλοφορεί γενικά παντού σαν ιδέα και σαν ατμόσφαιρα, είναι ότι έχουμε ηττηθεί.
Ποιοι είμαστε εμείς που έχουμε ηττηθεί;
Οι σοσιαλιστές, οι κομμουνιστές, οι αναρχικοί, οι κινηματίες, οι αντιεξουσιαστές, οι επαναστάτες γενικά, από την παντόφλα και τον καναπέ μέχρι τον ένοπλο αγώνα και την «τρομοκρατία,» από τη θεωρία και τις συζητήσεις σε στέκια και σε χώρους μέχρι τη διεκδίκηση της κοινωνίας στο δρόμο, έχουμε, λένε, όλοι ηττηθεί, οι κομματικοί, οι εξωκοινοβουλευτικοί, οι αριστεριστές, οι «γίναμε-όλοι-μαρξιστές-ιδεολόγοι,» (όπως μας είπε περιφρονητικά σε μία συνέλευση ένας συμφοιτητής στις φοιτητικές καταλήψεις του 2006,) όλοι αυτοί δηλαδή που μέσα από τεράστιες αντιφάσεις και αγερύφωτες διαφορές, διατηρούμε κάτι κοινό: την από τα κάτω ορμή ενάντια στο καπιταλιστικό και ιμπεριαλιστικό μέτωπο. Και επειδή κάποιοι θα σπεύσουν να προσθέσουν στη λίστα των πολέμιων του καπιταλισμού και διάφορα λαμόγια, από τους νοσταλγούς της βυζαντινής αυτοκρατορίας, βλ. γιανναράς, μέχρι διάφορα κατακάθια και άλλες απεκκρίσεις του εθνικοσοσιαλισμού, βλ. καρατζαφύρερ και σια, έκανα μπόλντ το «από τα κάτω» για να εξηγούμαστε. Μιλάω καθαρά για τους ανθρώπους που όταν λένε «δημοκρατία» εννοούν Άμεση δημοκρατία και χωρίς διακρίσεις. (Παρόλο που κάποιοι θα διαφωνήσουν και πάλι ανοιχτά, εδώ συμπεριλαμβάνονται θεωρητικά ακόμη και οι νοσταλγοί του στάλιν, γιατί, σε θεωρητικό επίπεδο τουλάχιστον, αναγνωρίζουν ότι το τερατούργημα στο οποίο εξελίχτηκε η σοβιετική ένωση επί των ημερών του ειδικά, δεν ήταν ο τελικός σκοπός της επανάστασης, αλλά μόνο ένα «μεταβατικό στάδιο,» όπως λένε μερικοί, ή ένας εκτροχιασμός, όπως λένε άλλοι. Στα σοβαρά, κανείς δε δέχεται ότι ο αυτοκρατορικός στάλιν ήταν άμεση και χωρίς παρερμηνείες συνέπεια της θεωρίας του μαρξ.) Επομένως, θα μπορούσαμε και θα έπρεπε να διατηρούμε κάποια στοιχειώδη βάση επικοινωνίας που μπορεί να χρησιμοποιηθεί για τη συνεννόηση και την προώθηση των κινηματικών διαδικασιών από όλο το φάζμα των ανθρώπων στο οποίο αναφέρθηκα παραπάνω. Το μόνο που έχουμε να κάνουμε, είναι κάποιες παραχωρήσεις από όλες τις πλευρές, παραχωρήσεις που δε μπορούν να σημαίνουν αλλαγή πλεύσης, αλλά ανοχή, ανοχή στις διαφορετικές κινηματικές τακτικές. Αυτό που εννοώ απλά, είναι ότι θα έπρεπε να κοιτάξουμε τα σημεία που μας ενώνουν και να μπορέσουμε να ξεπεράσουμε όχι τις αντιφάσεις μας, γιατί αυτές καλά κάνουν και υπάρχουν, αλλά την έλλειψη επικοινωνίας και συλλογικής δράσης που δημιουργείται από την υπερβολική ενασχόληση με την ανάλυση και την κατάδειξη αυτών των αντιφάσεων.
Φυσικά, για να γίνει αυτό πρέπει να ξεπεράσουμε όλοι κάποια στερεότυπα.
Για παράδειγμα, από την πλευρά των ελευθεριακών, ίσως μπορούμε να σκεφτούμε ότι και ο κνίτης σκέφτεται, δεν είναι τόσο απόλυτα εξαρτημένος από την κομματική γραμμή, όσο νομίζουμε. Αν δεν ίσχυε αυτό, δεν θα είχε την ετοιμότητα και τα αντανακλαστικά η κνε το ’89 να αυτοδιαλυθεί ουσιαστικά και να δημιουργήσει νέους, σαφώς πιο ριζοσπαστικούς, πολιτικούς σχηματισμούς. Και για να χρησιμοποιήσω ένα ακόμη κλασικό παράδειγμα, είναι αλήθεια ότι το περιβόητο φύλλο 8 της πανσπουδαστικής (που πρόσφατα η κνε έκανε μια θαραλλέα κίνηση, αναγνωρίζοντας την αληθινή εκδοχή του) ονόμαζε προβοκάτορες τους αγωνιστές καταληψίες του πολυτεχνείου το νοέμβρη του 73, αυτό όμως δε σημαίνει ότι έστω και εκ των υστέρων, δε συμετείχαν οι νεαροί κνίτες στην εξέγερση. Τα προβλήματα είναι πολλά και η συσσωρευμένη οργή τερατώδης (τι να πει κανείς, για παράδειγμα, για την συχνή συνεργασία κάποιων καθοδηγητών και στελεχαράδων με τα σκυλιά του κράτους, σε διαδηλώσεις κτλ; Όμως και εδώ, θα έπρεπε νομίζω να το αποδίδουμε ακόμη και αυτό στο τυφλό και θανάσιμο μίσος που τρέφουν οι άνωθεν κομματικοί προς τον αντιεξουσιαστικό χώρο -και το οποίο μεταδίδεται απευθείας στη βάση-, και όχι σε κάποια προαιώνια ερωτική έλξη ανάμεσα στα ματ και τα «κνατ.») Τίθεται επιτακτικό ζήτημα συναδέλφωσης επιτέλους, αυτό λέω. Ας στρέψουμε επιτέλους όλη μας την οργή ενάντια στον πραγματικό εχθρό, και όχι σε αυτούς που ακολουθούν διαφορετικές κινηματικές πρακτικές ενάντια στον ίδιο στόχο. Τα επιχειρήματά του αντιεξουσιαστικού χώρου ενάντια στους κομματικούς είναι συνήθως ποτιζμένα με ένα συναισθηματικό φορτίο που δε βοηθάει σε τίποτα – χρειαζόμαστε όλη μας την οργή στην αντιπαράθεση με το κράτος, όχι με την κνε!

Από την πλευρά των κομματικών τώρα, ίσως θα βοηθούσε την κατάσταση αν στρέφονταν λίγο προς μία επανεξέταση των στόχων του κομμουνιστικού κινήματος από τις ρίζες του. Επειδή πολλά επεξηγηματικά έχουν γραφτεί στο μεγάλο χρονικό διάστημα που μεσολαβεί από τη συγγραφή του κομμουνιστικού μανιφέστου μέχρι τις μέρες μας, κι επειδή είναι τεράστιες οι αντιφάσεις που δημιουργούνται ανάμεσα στις διάφορες επεξηγηματικές θεωρίες, αλλά κυρίως επειδή πολλά απρόβλεπτα ιστορικά γεγονότα έχουν μεσολαβήσει, νομίζω ότι ο θαραλλέος και απροκατάληπτος κομμουνιστής δε θα είναι τόσο εχθρικός απέναντι στις πυρπολήσεις τραπεζών ως συμβολική αλλά και έμπρακτη προώθηση του κομμουνιστικού προτάγματος, αφού (ξανα)διαβάσει το παρακάτω απόσπασμα:
All the preceding classes that got the upper hand, sought to fortify their already acquired status
by subjecting society at large to their conditions of appropriation. The proletarians cannot become
masters of the productive forces of society, except by abolishing their own previous mode of
appropriation, and thereby also every other previous mode of appropriation. They have nothing of
their own to secure and to fortify; their mission is to destroy all previous securities for, and
insurances of, individual property.
Η υπογράμμιση δική μου.
Το απόσπασμα δεν είναι μπακούνιν, είναι μαρξ-έγκελς, κομμουνιστικό μανιφέστο (1847), σελίδα 45 της αγγλικής έκδοσης του 1965.
Η επεξήγηση που δίνεται συνήθως στο παραπάνω απόσπασμα από τους «από πάνω» της καθοδήγησης, είναι ότι ο μαρξ δεν εννοεί επ’ουδενί destroy the individual property, αλλά ότι previous securities and insurances είναι μόνο η κείμενη νομοθεσία και το πολιτικό καθεστώς που προστατεύει τους ιδιοκτήτες. Έτσι, καμαρώνουν σε σημαντικές κινηματικές στιγμές όπως ο Δεκέμβρης του 2008, ότι «στη δική τους πορεία δεν έσπασε ούτε τζάμι.» Είναι ήσυχοι με τη συνείδησή τους, γιατί τους λογαριασμούς τους με τους αστούς θα τους λύσουν αυτοί μια και καλή όταν θα πάρουν την εξουσία. Γιατί, κι εδώ έχουν δίκιο, ο μαρξ το λέει αυτό καθαρά σε άλλο σημείο στο κομμουνιστικό μανιφέστο. Όμως, ο Μαρξ όταν τα έγραφε αυτά, ήταν πριν γίνει η επανάσταση του ’17 και καλώς μυριζόταν ότι ο κομμουνισμός εξαπλώνεται τόσο σταθερά που θα νικήσει, φτάνοντας στο σημείο να μιλήσει για ιστορική αναγκαιότητα και αναπόφευκτη επανάσταση, που άλλωστε είναι ένα από τα σημεία που του καταλογίζει ο Καστοριάδης.
Λοιπόν, ο σύγχρονος κομμουνιστής δε χρειάζεται να γίνει ρεβιζιονιστής για να δει ότι τώρα ζούμε σε εποχή άλλη, στην οποία και μόνο η λέξη κομμουνισμός προκαλεί αρνητικούς συνειρμούς σε ένα τεράστιο αριθμό του κόσμου, και φυσικά και των ίδιων των εργατών, που βέβαια δε σωνόμαστε απλά ονομάζοντάς τους όλους προδότες ή λούμπεν ή δεν ξέρω κι εγώ τι.
Ένα ακόμη χαρακτηριστικό παράδειγμα αδικαιολόγητου διχαζμού των κινηματιών είναι η στάση της πλειοψηφίας των αριστερών αλλά και πολλών ελευθεριακών απέναντι στην ε.ο. 17Ν, μετά την εξάρθρωσή της από τη γνωστή συνεργασία κρατών. Πολύ καλά, διαφωνείς με τις τακτικές της 17Ν γιατί σαν διαδικασία πιστεύεις ότι δε βοηθάει το κίνημα γιατί το κράτος πάντα χρησιμοποιεί τέτοιες κινηματικές πρακτικές ως άλλοθι για περισσότερη στρατιωτικοποίηση της κοινωνικής ζωής, αλλά είσαι σίγουρος ρε μεγάλε ότι η ανάλυσή σου είναι η μόνη που στέκει; Μήπως λειτουργεί και αντίστροφα, μήπως πολύς κόζμος εμπνέεται και εμψυχώνεται από τέτοιες διαδικασιές (μιλάω για τα πρώτα χρόνια της 17Ν, όταν ήταν κοινός τόπος ο αναστεναγμός ανακούφισης και το ελπιδοφόρο χαμόγελο στο πρόσωπο πολλών Ελλήνων, όταν διάβαζαν στις εφημερίδες για κάποιο νέο χτύπημα.) Το επιχείρημα των ειρηνιστών δεν το συζητάω καθόλου γιατί είναι τρισάθλιο, ειδικά όταν ο στόχος των «τρομοκρατών» ήταν κάποιος πολέμαρχος που με ευθύνη του είχαν σκοτωθεί χιλιάδες άνθρωποι.
Αλλά ας το θέσω διαφορετικά: Φυσικά, είναι θεμιτό να κρίνει κανείς και ακόμη και να φτάνει στο σημείο να απορρίψει τις πρακτικές της 17Ν, όμως δε θα πρέπει να αναρωτηθεί, τι του μένει από το επαναστατικό πρόταγμα, αν αποκοπεί τελείως από τον ένοπλο αγώνα; Πώς απαντάει κανείς σε αυτό το απλό ερώτημα; Ότι η επανάσταση θα γίνει αφού το κόμμα των προλετάριων κερδίσει τις εκλογές; Με λίγα λόγια, εγώ προτείνω, αφού δεν έχετε τίποτα ριζοσπαστικότερο να προτείνετε για την ώρα, αράξτε λίγο μπας και δημιουργηθούν επιτέλους κάποτε εκείνα τα έρμα τα ρήγματα και μην παίρνετε τόσο ανοιχτά θέση ενάντια στους «τρομοκράτες», γιατί αυτόματα γίνεστε αντεπαναστατικά αθύρματα στα χέρια του κράτους, χωρίς να το καταλάβετε. Αφήστε τους ανθρώπους να κάνουν τη δουλειά τους!

Πόσο πιο ξεκάθαρο θα ήταν το πολιτικό τοπίο αν η ορθόδοξη ηγεσία του κκε δεν επεδίωκε τόσο πολύ τον έπαινο του κράτους, αν δεν αποκοβόταν τόσο έντονα και απόλυτα από τις αυθόρμητες εξεγέρσεις και κάθε κινηματική διαδικασία με την οποία διαφωνεί, αν δεν έπλεκε τον ύμνο του προλετάριου-μπάτσου (έλεος!) κάθε τρεις και λίγο, αλλά αντίθετα αν προσπαθούσε να απαντήσει στις «λάθος τακτικές» εσωτερικά, και όχι από την πλευρά του εξουσιαστή-κυνοβουλευτικού. Ουτοπικό; Με δεδομένα τα μυαλά που κουβαλάνε οι πεφωτιζμένες ηγεσίες της καθοδηγησης, ίσως. Αλλά, τουλάχιστον, καλό θα ήταν να παραδεχτούν ότι έχουν παρεκκλίνει αρκετά από τη θεωρία που υποτίθεται ότι ακολουθούν πιστά και υπηρετούν τυφλά. Μόνο η τύφλα τους έμεινε. Ο Λένιν για τη βία.

Μια εσωτερική επανάσταση είναι η λύση.
Φανταστείτε όλους αυτούς τους κνίτες με τη στρατιωτική πειθαρχία και την ατσάλινη θέληση, να πάνε να αναποδογυρίσουν τα γραφειάκια των γραφειοκρατών καθοδηγητών τους και να βγουν στο δρόμο με όλο τον υπόλοιπο κόζμο της εξέγερσης.

_____________________________________________________

2

Μια ερώτηση ρε παιδιά:
Ποιος έχει ηττηθεί;
Ο κομμουνισμός, επειδή κατέρρευσε το «υπαρκτό» καθεστώς;
Μα τότε, ο καπιταλισμός ηττήθηκε στρατιωτικά ήδη στο Βιετνάμ! Δεν τη μετράμε αυτή την ήττα;
Ή μήπως πρέπει να θεωρήσουμε ότι η καθημερινή διάψευση των ονείρων όσων πίστεψαν στο καπιταλιστικό όνειρο, δεν είναι μια σειρά από αλλεπάλληλες ήττες του καπιταλισμού, εν γένει;
Μήπως ήττα εννοούμε, το γεγονός ότι η δυτική προπαγάνδα κατόρθωσε να πείσει εκατομμύρια εργατών σε όλο τον κόσμο, ότι ο κομμουνισμός προϋποθέτει τον ολοκληρωτισμό; Είναι αλήθεια ότι η κομμουνιστική ιδεολογία χρησιμοποιήθηκε με τον χειρότερο τρόπο από τη γραφειοκρατία της σοβιετικής ένωσης, υποστηρίζοντας θεωρητικά τη δημιουργία ενός καταπιεστικού και αντι-εργατικού κράτους. Είναι επίσης αλήθεια ότι κάποια σημεία της φιλοσοφίας του μαρξ και της αντίληψής του για την ιστορία βοηθούν, όπως κατέδειξε και ο Καστοριάδης, σε τέτοιου είδους παρερμηνείες. Αυτό όμως δε σημαίνει ότι ο κομμουνισμός προϋποθέτει (ή ισοδυναμεί με) τον ολοκληρωτισμό εξαρχής! Είτε δεχτούμε την ερμηνεία της παρεκτροπής αμέσως μετά την επανάσταση, είτε δύο δεκαετίες αργότερα, ότι και να συνέβη και όσο κι αν αυτό βρήκε αποσπάσματα στα γραπτά του ίδιου του μαρξ τα οποία δικαιολογούν (παρερμηνευόμενα) το τερατούργημα της γραφειοκρατίας, δε μπορούμε να διαγράψουμε από την ιστορία την τεράστια σημασία του κομμουνιστικού κινήματος ως την πιο μαζική ριζοσπαστική κίνηση στην ιστορία του εργατικού κινήματος. Βλέπουμε όμως μία εξοργιστική προπαγάνδα αντικομμουνισμού από την πλευρά των καπιταλιστών, που οφείλεται άλλωστε στην αδυναμία του καπιταλισμού να δικαιολογήσει τις τερατώδεις του αντιφάσεις με τρόπο άλλο από το να μας τρομοκρατεί για τα δεινά που θα αντιμετωπίσουμε αν πέσουμε στα νύχια του αντιπάλου δέοντος: το μη χείρον, βέλτιστο.
Αυτό για το οποίο θα ήθελαν να μας πείσουν οι διανοούμενοι του καπιταλισμού, είναι ότι ο καπιταλισμός έχει πλέον εδραιωθεί και έχει κερδίσει. Μιλώντας με όρους καπιταλιστικούς και τοποθετώντας στο επίκεντρο του κοινωνικού, ιστορικού και πολιτικού γίγνεσθαι την οικονομία (ένα λάθος που και ο Καστοριάδης άλλωστε καταλογίζει στο Μαρξ,) δε βλέπουν ότι οι στρατηγικές νίκες του καπιταλισμού είναι η μία πλευρά, που αποδεικνύει μονάχα ότι η θεωρία του μαρξ περί ιστορικής αναγκαιότητας της ήττας του καπιταλιστικού συστήματος λόγω των εσωτερικών του αντιφάσεων, ήταν λανθασμένη. Όμως δεν ήταν καθόλου λανθασμένη η κριτική που άσκησε ο Μαρξ στη βάρβαρη και απάνθρωπη φύση των ζητούμενων του καπιταλισμού, κάτι που αποδεικνύεται καθημερινά και που οι απολογητές του καπιταλισμού δεν κατάφεραν ποτέ να κρύψουν ή να εξηγήσουν ικανοποιητικά. Επομένως, το να ακούμε για ήττα από τα στόματα αυτών που οι «νίκες» τους σημαίνουν την όλο και μεγαλύτερη εξαθλίωση τεράστιων πληθυσμών, εκτός από γελοίο είναι και μακάβριο.

07/11/2009. Uncategorized. 2 Σχόλια .